หลวงบริรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน)
หลวงบริรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน) เป็นบุตรของพระอนุรักษ์ภูเบศร์ (ถัด) กับ คุณหลง ธิดาพระเทพา (กล่อม) และเป็นหลานปู่เจ้าพระยาวิเชียรคีรี (บุญสัง) ผู้ว่าราชการเมืองสงขลาลำดับที่ ๕
หลวงอนุรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน) ช่วยราชการเมืองสงขลา ด้วยความจงรักภักดีและมีมานะอุตสาหะ โดย ไม่ย่อท้อต่อคำโจษจันกล่าวขานเกี่ยวกับบิดาของท่าน คือ พระอนุรักษ์ภูเบศร์ (ถัด) ซึ่งเป็นคนห้าวหาญ ไม่เกรงกลัว ใคร และสามารถทำเรื่องที่ผู้คนคาดไม่ถึง โดยมีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่า พระอนุรักษ์ภูเบศร์ (ถัด) ได้ช่วยราชการเมืองโดยทำหน้าที่เก็บภาษีส่งมาทางกรุงเทพฯ เป็นประจำทุกปี อยู่มาปีหนึ่งท่านเริ่มเห็นว่าภาษีซึ่งเก็บที่สงขลาควรจะเป็นของคนสงขลา จึงได้นำเม็ดมะขามใส่ปี๊บส่งเป็นภาษีมาแทน แล้วตัวท่านก็หนีอาญาแผ่นดินไปอยู่ที่ไทรบุรีจนสิ้นที่ชีวิต
หลวงอนุรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน) สมรสกับคุณลิ่น ธิดาพระยาหนองจิก มีบุตร-ธิดา ๒ คน คือ (๑) นายเอิบ (หนู) ณ สงขลา สมรสกับ นางเชื้อ (อ่วมเถื่อน) และ (๒) นางสาวอบ
หลวงอนุรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน) มีบุตร-ธิดากับภริยาอื่น อาทิ (๓) นายแดง ณ สงขลา สมรสกับนางเหนียว และ (๔) นายผิน ณ สงขลา สมรสกับ นางข้วย
หลวงอนุรักษ์ภูเบนทร์ (ผัน) มีน้องสาว ๑ คน คือ นางมาลี สมรสกับหลวงอุดมภักดี (ทับ) บุตรของพระยาวิเชียรคีรี (ชุ่ม) มีบุตร-ธิดา ๖ คน ได้แก่ (๑) นายเจริญ (๒) นางทิพย์ สมรสกับ นายวิศิษฐ์ โชติกสวัสดิ์ (๓) นายสวัสดิ์ (๔) นางมะลิ (๕) นายจรูญ และ (๖) ขุนวิเทศชนวิจารณ์ (มาลา) สมรสกับนางเอี่ยมใจ (บุษปวรรธนะ)
ข้อมูลและภาพถ่าย จากคุณเอนก ณ สงขลา และหนังสือรวมญาติ ณ สงขลา ครั้งที่ ๒๒ (๒๒ มกราคม ๒๕๔๙)